|
|
|
PORODIN ~ Istorijat
Po predanju, Porodin se prvo nalazio 3 km severoistocno od danasnjeg polozaja na brdu Presedna. Postoji legenda kako je Presedna dobila ime. Nekada davno na ovom brdu Srbi su slavili Uskrs. Iznenada su naisli Turci, pobili i rasterali okupljeni narod, tako da im je "preselo" veselje. Prica se da je bilo predskazivanja ovoj pogubiji. Za vreme dok je sakupljeni narod igrao, nad kolom je letelo veliki broj vrana koje su bacale konjsku balegu nasred kola, sto su svi to rdjavo protumacili. Ovo se predanje moze cuti u svim okolnim selima. Sa Presedne naselje se preselilo blizu reke Resave, na potezu Zbeg, tj. Seliste. To novo naselje nije ostalo dugo na tom mestu, jer je mesto bilo nisko i podvodno. Cesto je bilo plavljenja od reke Velike Morave i brdskih potoka koji su se slivali u Resavcinu. Zbog toga napustaju i to naselje i prelaze u podnozije brda u jednu vecu uvalu gde je verovatno bilo neko naselje i gde su se nalazile rusevine neke stare crkve, u takozvanu Prnjavorsku uvalu gde i sada ima Porodinskih kuca. |
|
Ne moze se tacno utvrditi vreme kada su se doselili u "Prnjavor", ali sudeci po starom groblju porodinskom koje jos postoji i koje je napusteno cim je crkva porodinska izgradjene 1870. godine. Na tom mestu je polovinom 18. veka bilo osam kuca. Za vreme I srpskog ustanka u selu je bilo oko 25. kuca. Za prve porodice se misli da su Vlaskog porekla i da su doseljene iz "preka" (iz Erdelja i Banata). Verovatno da je medju njima bilo i srpskih starih porodica, koje su se usred nagle seobe Vlaha u velikim grupama, izgubile i porumunile. Odmah posle II ustanka naglo su se doseljivale nove porodice i to najvise iz "preka" to su starije porodice. Mladje su one koje su se neposredno doseljavale, najvise iz Crne Reke. U najstarije porodice za koje se misli da su bile u Presedni i Zbegu spadaju : Petrovici, Dimitrijevici, Moatovici, Obretkovici i Imbrici. Za prve dve se ne zna poreklo i izgleda da su bile srpskog porerkla , pa se posle porumunile. Treca je takodje bila srpskog porekla iz Bavanista (Banat) pa se i ona porumunila (nazvani "Motonje"). Ostale stare porodice su poreklom iz Erdelja ( sela Almasa i Rakitova)
|
Po arackom spisku iz 1818. godine Porodin je imao vec 148. domova sa 331. arackom glavom i spadalo je kao i danas u najvece selo u oblasti. Kada je tridesetih godina 19.veka izgradjen Svilajnacki put, stanovnistvo je pocelo da gradi kuce pored puta, takon da je Porodin konacno zauzeo polozaj na kome se i danas nalazi. selo je zbijenog drumskog tipa i podeljeno je na vise ''mala" od kojih su najznacajnije Malkonj, Golubenj, Sismenj, kao i Gornja i Donja mala. Mestani kazu da je selo dobilo ime po tome sto se u selu porodila zena nekog putnika namernika koji je tuda prolazio. M. Miladinovic je zabelezio da je ime dobijeno po crkvi Porodimki, koja se nalazaila na potezu Prnjavor. selo ima skolu i crkvu podignutu krajem 19. veka. Pod Porodin spada i zaseok Gornja Livadica koju su osnovali doseljenici iz Donje Livadice, kada je Milosev kapetan beketa presekao put. Ranije je to bila prosto Livadica, a ime je dobila zbog svog polozaja na jednoj zelenoj povrsini okruzena mocvarama. To je bilo jedino mesto na desnoj obali reke Velika Morava izmedju Pozarevca i Svilajnca koje od starina ima skelu za prelazak preko reke, zbog te skele je i nastala. |
|
|
|
U knjizi " Srbija, zemlja i stanovnistvo od rimskog doba do kraja 19.veka" Feniksa Konica, zabelezeno da je Porodin najvece selo u okrugu (573. kuce i 3552. zitelja). U kuci Milaila Zdravkovica nadjene su vestacki uglacane, anticke ploce, napravljene od kreca pomesano sa komadicima opeke, na koje se slucajno naislo na jednom metru dubine prilikom kopanja temelja za ambar. Mogucno je da je i tu kod Porodina, bilo jedno od mnogih bez traga iscezlih rimskih naselja. pored koga je prolazio stari vojni put ka 3.km juznijem Kusiljevu. Na takvu predpostavku navode i price da su tu bile rusevine neke crkve (rimski ostaci?) ciji je materijal upotrebljen za izgradnju crkvi u Ceterezu i Kusiljevu. |
U Porodinu postoji " Sveto Drvo " , porodinski zapis, hrast Luznjak cija je staros procenjena na 300. godina. Nalazi se na potezu Beljevo, na imanju Slavka Sismanovica koji je i staratelj hrasta. Karakteristike hrasta: Visina - 16,20 m Obim debla na 1,30m - 5,10 m Precnik debla na 1,30m - 1,62m Visina do prve zive grane - 3,50m Precnik krosnje - 23,80m Svake godine se organizuje crkvena litija za Djurdjevdan. Litija koja je organizovana 6. maja 1949. godine prekinuta je hapsenjem gradjana koji su kaznjeni zatvorom u trajanju od 1 - 10 godina. |
|
|
|
Gotovo svi stanovnici su vlaske narodnosti izuzimajuci desetak srpskih kuca, ali je u poslednjih tridesetak godina izvrseni posrbljavanje. Tako da je sada vlasku nosnju zadrzala jos po koja stara baba. One jedine ne znaju srpski jezik, dok svi ostali stanovnici govore i srpski i ne razlikuju se od ostalih iz susednih mesta.Do pocetka '70-tih godina kada su ljudi dobili mogucnost odlazka u inostranstvo, selo je bilo siromasno i nadnicko.Veliki je broj ugasenih domacinstava. Na mestu gde je bila stara kafana, izgradjena je zgrada u kojoj ima tri stana, kafana i kancelarije zemljoradnicke zadruge. Izgradjena je nova savremena Posta koja ima digitalnu telefonsku centralu, takon da se vrlo brzo uspostavljaju veze sa svetom. Izgradjen je 1994. godine trzni centar koji ima vise lokaka u vlasnistvu gradjana.U TC rade kafici, frizerski salon, pekara, video klub. U selu je uradjena ulicna rasveta i vodopvod . Vodovod je izgradjen 1989. godine i ima 740 prikljucka, ugradjen je i sistem za hlorisanje vode tako da je voda prema analizi zavoda za zastitu zdravlja Pozarevac ispravna za pice. |
|
|
|
|
Godina - Broj domova - Broj stanovnika 1818 - 148 - X 1890 - 573 - 3552 1968 - 980 - 4580 1988 - 900 - 4000 2002 - 723 - 3003 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ |
|
|
|
|
- Ulaz u Porodin iz pravca Svilajnca
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
